Η πρώτη φάση ανέγερσης του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Μαρκοπούλου ξεκίνησε το Νοέμβριο του 1970, όταν η Δέσποινα Βρανά, κόρη του Βασιλείου και της Φωτεινής Μουσχουντή, δώρισε το οικόπεδο, στο οποίο σήμερα βρίσκεται ο Ναός, στη Θέση <<Μάνδρεζα>> στην τότε ενιαία Ιερά Μητρόπολη Αττικής και Μεγαρίδος. Το οικόπεδο εκτάσης 3729,52 τ.μ. άνηκε στην Δέσποινα Βρανά και στον αδελφό της Νικόλαο Μουσχουντή, ο οποίος απεβίωσε τον Μάρτιο του 1958 ως κληρονομία από τους γονείς τους.

Η πρώτη θεμελίωση του ναού του Αγίου Νικολάου έγινε το 1973, επί Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου. Σε αυτήν την πρώτη φάση ανοικοδόμησης τα έργα προχώρησαν ως και το στήσιμο του φέροντος οργανισμού στο ύψος των παραθύρων, για τον ισόγειο ναό και εκεί σταμάτησαν το έτος 1974, και ο χώρος μετατράπηκε σε σκουπιδότοπο.

Για 18 χρόνια η υπόθεση της ανέγερσης του ναού παρέμεινε στάσιμη. Το 1992 γίνονται ενέργειες για δεύτερη προσπάθεια ανοικοδόμησης του ναού από Δύο λαϊκούς τον κον Κωνσταντίνο Κατσίκη και τον Κωνσταντίνο Πλιάκο.

Το Φεβρουάριο του 1992 διορίστηκε από την Ιερά Μητρόπολη Μεσογαίας & Λαυρεωτικής η νέα κατά τη δεύτερη προσπάθεια ανοικοδόμησης εκκλησιαστική επιτροπή ανέγερσης του ναού, που αποτελείται από τον π. Ιωάννη Ζαρμπή εφημέριο της ενορίας Αγίου Ιωάννου Μαρκοπούλου, ως πρόεδρο και τους Κωνσταντίνο Πλιάκο Κωνσταντίνο Κατσίκη, Σωτήριο Καβασακάλη,  Χρήστο Μάνο, Δημήτριο Γαρείο, Θεόδωρο Σοφρώνη, Ευάγγελο Μπησιώτη,  Δημήτριο Ευαγγελίου και Κωνσταντίνο Σουλιώτη.

Στις 20 Φεβρουαρίου 1992 γίνεται η σύσταση της πρώτης (νέας) ερανικής επιτροπής υπέρ της ανέργεσης η οποία αποτελείται από 64 άτομα,  3  ιερείς και 61  λαϊκούς. Εκτός όμως από το οικονομικό Θέμα πρόεκυψε και ένα νομικό ζήτημα, που αφορά στην επανέκδοση της άδειας ανοικοδόμησης και ένα τεχνικό σχετικό με την αντοχή της υπάρχουσας κατασκευής από το 1973. Οι οικοδομικοί κανόνες έχουν αλλάξει από την πρώτη προσπάθεια ανέργεσης και για τη συνέχιση των εργασιών χρειάζεται να επανεκδοθεί άδεια από την Ναοδομία. Επίσης μέσα στα 18 χρόνια που το κτίσμα παραμένει στάσιμο, έχει υποβαθμιστεί. Το περίγραμμα είχε μπαζωθεί και χρησιμοποιούνταν, όπως και όλο το οικόπεδο, ως ελεύθερος χώρος.

Το 1993, κατά τη διαδικασία ελέγχου αντοχής σκυροδέματος και σιδήρου, διαπιστώνεται ανεπάρκεια της υφιστάμενης κατασκευής να στηρίξει έναν ναό με μεγάλο ύψος. Πρέπει να σημειωθεί ότι γενική επιθυμία είναι η κατασκευή ενός υψηλού μεγολοπρεπή ναού, ο οποίος θα ξεχωρίζει μέσα στο νεόδμητο περιβάλλον, που ολοένα κατακλύζεται από ψηλά κτίρια. Οι τιμές όμως των αντοχών όπως προκύπτουν από τον έλεγχο δεν ικανοποιούν τις ισχύουσες διατάξεις για ένα ναό ύψους πέραν του διώροφου. Έτσι προκύπτει η αναγκαιότητα μελέτης-γνωμοδότησης που να εξετάζει τη δυνατότητα αξιοποίησης της υπάρχουσας κατασκευής και την προώθηση ενός νέου σχεδίου για την ανοικοδόμηση του ναού.

Την ίδια χρονιά γίνεται πρόταση για το νέο σχεδιασμό του ναού στο περιορισμένο περίγραμμα, που υπολείπεται μετά τη ζώνη του υπάρχοντος θεμελιωμένου πεντάκογχου και προς δυσμάς.  Η ζώνη του ιερού αποφασίζεται να διατηρηθεί, στη μνήμη της πρώτης προσπάθειας ανέγερσης του 1973. Η αρχιτεκτονική μελέτη πραγματοποιείται από τον αρχιτέκτονα Νικόλαο Παπαγιαννάκο, που έχει και την επίβλεψη της κατασκευής έως σήμερα. Τη στατική μελέτη έκανε ο Νικόλαος Γωνιωτάκης πολιτικός μηχανικός, συνεργάτης της Ναοδομίας.

Ανάμεσα στα αρχέτυπα για το σχεδιασμό του ναού του Αγίου Νικολάου στάθηκε ο βυζαντινός ναός της Παντάνασσας του Μυστρά. Στο τετράγωνο οικοδομήσιμο περίγραμμα που προκύπτει στο χώρο της ανέγερσης οι τυπολογικές επιλογές ήταν περιορισμένες. Έτσι τα αρχέτυπα στρέφονται προς τον οκταγωνικό ρυθμό, με κυριότερο παράδειγμα το βυζαντινό ναό του Οσίου Λουκά Βοιωτίας.

Το ύψος άγγιξε το μέγιστο επιτρεπόμενο (24μ.) προκειμένου ο τρούλος να διακρίνεται μέσα από το πυκνοδομημένο περιβάλλον του. Ο προκύπτων τύπος-με μνήμες από την πρώιμη εκκλησιαστική αρχιτεκτονική-είναι περίκεντρο τρουλέου ναού με εσωτερικό περιστοο. Περιλαμβάνει γυναικωνίτη σχήματος ισόπλευρου Π και η διάμετρος του τρούλου είναι 12 μέτρα. Στις 17 Ιουλίου του 1996 εγκρίνεται από τη Ναοδομία η νέα άδεια ανέγερσης.

Στις 12 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς διορίζεται νέα επιτροπή ανέγερσης αποτελούμενη από τους: π Ιωάννη Ζαρμπή, ως πρόεδρο και τους Κωνσταντίνο Πλιάκο, Κωνσταντίνο Κατσίκη, Σωτήριο Καβασακάλη, Χρήστο Μάνο, Δημήτριο Γαρείο, Θεόδωρο Σοφρώνη, Διονύσιο Γιαννάκη και Κωνσταντίνο Αλλαγιάννη, σύνολο 9μέλη. Σε συνεδρίαση της στις 19 Αυγούστου, η νεοδιορισθείσα επιτροπή αποφασίζει την εκτέλεση του έργου της ανέγερσης του Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου με αυτεπιστασία.

Στις 13 Οκτωβρίου του 1996 γίνεται η δεύτερη θεμελίωση του ναού από τον Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κον Αγαθόνικο. Στις 2 Νοεμβρίου 1996 διενεργείται ο πρώτος έρανος. Η ανταπόκριση του κόσμου είναι θερμή και συγκινητική. Εκτός από τα έσοδα των εράνων, των διαφόρων δωρητών που επώνυμα προσέφεραν χρήματα ή και εργασία, και του Δημοτικού Συμβουλίου Μαρκοπούλου, σημαντική ήταν η προσφορά του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του ναού του Αγίου Ιωάννου, επί προεδρίας π.Ιωάννου Δρίτσα. Νέος πρόεδρος της επιτροπής ανέγερσης διορίζεται, στις 17 Οκτωβρίου 1997, ο π. Σταμάτιος Χασιώτης, από την ενορία Αγίου Ιωάννου Μαρκοπούλου. Παραμονή της εορτής του Αγίου Νικολάου στις 5 Δεκεμβρίου του 1997 γίνονται τα θυρανοίξια του ισόγειου ναού. Η επιτροπή ανεγέρσεως εκείνο το διάστημα αποτελείται από τον π.Σταμάτιο Χασιώτη, πρόεδρο, και τους Κωνσταντίνο Πλιάκο, Κωνσταντίνο Κατσίκη, Σωτήριο Καβασακάλη, Χρήστο Μάνο, Δημήτριο Γαρείο, Θεόδωρο Σοφρώνη, Διονύσιο Γιαννάκη, Κωνσταντίνο Αλλαγιάννη και Διονύσιο Γιαννάκη. Η επιτροπή έκανε ένα μεγάλο αγώνα ώστε να είναι όλα έτοιμα για να τελεστούν τα θυρανοίξια. Ήταν ένας αγώνας με το χρόνο. Εκείνη την ημέρα η προσέλευση του κλήρου, του κόσμου, αλλά και των τοπικών και πολιτειακών αρχών ήταν εκπληκτική. Τον αγιασμό των θυρανοιξίων έκανε ο τότε μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κος Αγαθόνικος, με τη συμμετοχή όλων των ιερέων της μοναδικής έως τότε ενορίας Αγίου Ιωάννου με προϊστάμενο τον π.Χρήστο Κολιαβασίλη. Ο δήμαρχος Μαρκοπούλου κος Νικόλαος Κατσίκης, απήυθυνε χαιρετισμό, καθώς επίσης οι βουλευτές της περιφέρειας, οι κύριοι Κατσίκης και Σταύρου. Ο τελευταίος μάλιστα απηύθυνε χαιρετισμό εκ μέρους της δωρήτριας του οικοπέδου Δέσποινας Βρανά. Με την είσοδο του Μητροπολίτου, του Ιερατείου και του κόσμου στο ναό τελέστηκε ο πρώτος πανηγυρικός εσπερινός της εορτής του Αγίου Νικολάου και στη συνέχεια έγινε η πρώτη λιτάνευση της Ιεράς εικόνας του Αγίου συνοδείας της φιλαρμονικής του Δήμου. Την επόμενη μέρα έγινε η πρώτη πανηγυρική Θεία Λειτουργία επί τη μνήμη του Αγ. Νικολάου.

Στις 28 Ιανουαρίου 1998 διορίζεται νέος πρόεδρος της επιτροπής ανέγερσης ο π.Ιωάννης Ε Ορφανός, εφημέριος της μοναδικής τοτε ενορίας του Αγ.Ιωάννου Μαρκοπούλου, ο οποίος παραμένει έως σήμερα. Το Φεβρουάριο του ίδιου έτους αποφασίζεται η πρόσληψη του Κωνσταντίνου Καζάνη ως δεξιού ιεροψάλτη. Ως τότε χρέη ιεροψαλτών εκτελούσαν αφιλοκερδώς οι Στυλιανός Μπονάνος και Ιωάννης Μποτονάκης. Επίσης από την ημέρα των θυρανοιξίων και μέχρι τις αρχές του 1999 νεωκόρος του ναού ήταν η Χρυσώ Σουλιώτη. Στο ισόγειο του ναού έχουν σχεδιαστεί και οικοδομηθεί 2 παρεκκλήσια δεξιά και αριστερά του κεντρικού κλιτους. Το νότιο παρεκκλήσι είναι αφιερωμενο στην Αγ.Αικατερίνη. Στο ναϊδριο αυτό την κάλυψη όλων των εξόδων ανέλαβε η αείμνηστη Κασσάνδρα Ασβεστά Ζούζια. Τα θυρανοίξια του παρεκκλησίου της Αγ.Αικατερίνης έγιναν στις 24 Νοεμβρίου του 1998 με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου.

Στις 21 Δεκεμβρίου 1998 διορίζεται νέα επιτροπή ανεγέρσης με τον π.Ιωάννη Ε. Ορφανό ως πρόεδρο και μέλη δεκατέσσερις λαϊκούς: Νικόλαο Δρίτσα, Δημήτριο Λάμπου, Κων/νο Λαδά, Δημήτριο Δρίτσα, Ευάγγελο Μπισιώτη, Βασίλειο Ορφανό, Διονύσιο Γιαννάκη, Κων/νο Πλιάκο, Δημήτριο Γαρείο, Κων/νο Κατσίκη, Χρήστο Μάνο, Θεόδωρο Σορφρώνη, Αναστάσιο Γιαννάκη και Σπυρίδωνα Νικολάκη,οι δυο τελευταίοι εκπροσωπούσαν τον Ιερό ναό του Αγίου Ιωάννου.

Στις 2 Μαρτίου 1999 προσλαμβάνεται νεωκόρος η κα Ελένη Ζαρμπή, η οποία διακονεί το ναό ως σήμερα.

Στις 27 Μαρτίου της ίδιας χρονιάς διενεργείται ο 5ος έρανος υπέρ της ανέγερσης.

Τον Μάιο του 1999 ξεκίνησε η κατασκευή του κυρίως ναού ο οποίος περιφερειακά έφτασε μέχρι τα 2,40μ. Στις 13 Σεπτεμβρίου του 1999 αποφασίζεται η ανάθεση (κατασκευής φέροντος οργανισμού δαπέδου και οροφών γυναικωνίτη εξοπλισμένου σκυροδέματος) στον εργολάβο μηχανικό Στέφανο Παπανικολάου, ο οποίος έδωσε τη μεγαλύτερη έκπτωση πληρώντας τις προδιαγραφές. Τα έργα της επέκτασης του ναού πάνω από το ύψος των 2.40μ. ξεκινούν. Επ’ ευκαιρία της έναρξης των έργων και του εορτασμού του παρεκκλησίου της Αγ.Αικατερίνης, αποφασίζεται να προσκληθεί η κάρα του Οσίου Δαδύιδ του εν Ευβοία και να τεθεί σε προσκύνημα στο ναό.

Εν τω μεταξύ, η οικογένεια Μουσχουντή συνεχίζει εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για την ανέγερση του ναού και με τη συνέχιση των εργασιών για τον άνω ναό, συνδράμει με την εξόφληση εξ ολοκλήρου του σιδηρο-οπλισμού.

Στις 8 Μαρτίου 2000 γίνεται η ανασύσταση της ερανικής επιτροπής για την αποπεράτωση του ναού. Η νέα επιτροπή αποτελείται από τους π.Ιωάννη Ε. Ορφανό, πρόεδρο, και μέλη τους: Νικόλαο Δρίτσα, Δημήτριο Λάμπου, Κων/νο Λαδά, Δημήτριο Δρίτσα, Ευάγγελο Μπισιώτη, Βασίλειο Ορφανό, Διονύσιο Γιαννάκη, Κων/νο Πλιάκο, Δημήτριο Γαρείο, Κων/νο Κατσίκη, Χρήστο Μάνο, Θεόδωρο Σορφρώνη, Αναστάσιο Γιαννάκη και Σπυρίδωνα Νικολάκη. Η πορεία των εργασιών προχωρά με ικανοποιητικούς ρυθμούς.

Στις 18 Απριλίου του 2000 διενεργείται ο 7ος έρανος υπέρ αποπερατώσεως του ναού. Τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς οι εργασίες έχουν προχωρήσει ως την ολοκλήρωση των 3 πύργων (του καμπαναριού και των κλημακοστασίων) και των 3 στοών των εισόδων (βόρειας, νότιας & δυτικής) μέχρι το ύψος των ποδιών των παραθύρων του γυναικονίτη. Εσωτερικά έχουν στηθεί οι εσωτερικές κολόνες και το δάπεδο του γυναικωνίτη.

Στις 8 Απριλίου 2001 διορίζεται νέα ερανική-ανεγερτική επιτροπή αποτελούμενη από τον π.Ιωάννη Ορφανό, πρόεδρο, και μέλη τους: Νικόλαο Δρίτσα, Δημήτριο Λάμπου, Κων/νο Λαδά, Δημήτριο Δρίτσα, Ευάγγελο Μπισιώτη, Βασίλειο Ορφανό, Διονύσιο Γιαννάκη, Κων/νο Πλιάκο, Δημήτριο Γαρείο, Κων/νο Κατσίκη, Χρήστο Μάνο, Αναστάσιο Γιαννάκη και Σπυρίδωνα Νικολάκη.

Το Σεπτέμβριο του 2001 προχωρά προς την ολοκλήρωση η κατασκευή του καμπαναριού, ενώ έχει ολοκληρωθεί η οροφή του γυναικωνίτη, (σταυροθόλια) πλην των κεραιών (θόλοι). Με την αποπεράτωση του καμπαναριού, τοποθετούνται οι καμπάνες συνολικά 7, και 4 ρολόγια. Την πρώτη καμπάνα, βάρους 850 κιλών, δωρίζει ο Δημήτριος Μουσχουντής. Τη δεύτερη, βάρους 300 κιλών, ο Ηλίας Ράγκος. Την τρίτη, βάρους 150 κιλών, ο Γεώργιος Πολίτης. Την τέταρτη καμπάνα, βάρους 220 κιλών, δωρίζει η Αικατερίνη Λίγγου. (Οι υπόλοιπες τρεις καμπάνες υπήρχαν από τότε που άρχισε να λειτουργεί ο ισόγειος ναός).

Τα ρολόγια επίσης προέρχονται από δωρεές: το βορινό ρολόι είναι δωρεά του Δημητρίου Στ. Ορφανού, το ανατολικό τους Σπυρίδωνος Αλλαγιάννη, το νότιο τους Ιωάννη Θεοδ. Δρίτσα και το δυτικό του Κων/νου Νικ. Κατσίκη.

Πρώτη φορά χτύπησαν οι καμπάνες αυτές στον εσπερινό της εορτής του Αγ.Νικολάου, 5 Δεκεμβρίου 2001. Το Φθινόπωρο του 2001, αγιογραφήθηκε και εξοπλίστηκε το βόρειο παρεκκλήσιο του ισογείου ναού, και αφιερώθηκε στη μνήμη του Οσίου Δαβίδ του εν Ευβοία, ενώ την ίδια περίοδο έγιναν και τα θυρανοίξια του από τον τότε μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κο Αγαθόνικο.Το Μάρτιο του 2002 επικεραμώθηκε η στέγη του καμπαναριού, ενώ τον Οκτώβριο του ίδιου έτους τοποθετήθηκαν σιδερένιοι σταυροί (προερχόμενοι εξ Αμερικής Δωρεά) στο καμπαναριό και τις στέγες των εισόδων του ναού. Το Σεπτέμβριο του 2003, μετά από εργασίες 11 μηνών ολοκληρώθηκε η κατασκευή του τρούλου από οπλισμένο σκυρόδεμα (μπετά), και ενάμισυ χρόνο αργότερα, το Μάρτιο του 2005, τελείωσε και η επικεράμωσή του. Τον Ιανουάριο του 2006 τοποθετήθηκαν τα 24 παράθυρα του τρούλου, και το Νοέμβριο του ίδιου έτους ξεκίνησαν οι εργασίες στεγανοποίησης του φέροντος οργανισμού.

Στις 25/1.2007με το προεδρικό Διάταγμα18/07(ΦΕΚ Α25-1 -2007) Ιδρύεται Ενορία του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου στον Δήμο Μαρκοπούλου Μεσογαίας του Νομού Αττικής, της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσογαίας & Λαυρεωτικής. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η δεύτερη ενορία του Μαρκοπούλου ύστερα από 103 Χρόνια και έγινε μετά από μεγάλες δυσκολίες.

Τον Νοέμβριο του 2007 ολοκληρώθηκε η κατασκευή του εξωνάρθηκα και ξεκίνησαν οι εργασίες εσωτερικών επιχρισμάτων, τοποθέτησης παραθύρων και υαλοπινάκων, δαπεδόστρωσης, και κατασκευής ηλεκτρικών, υδραυλικών, αποχετευτικών και κλιματιστικών δικτύων, οι οποίες διήρκεσαν έως τις αρχές του 2010.

Το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2010 τοποθετήθηκε το ψηφιδωτό κάτω από τον τρούλο του ναού, οι πολυέλαιοι σε κυρίως ναό και γυναικωνίτη, ο μαρμάρινος άμβωνας, το μαρμάρινο δεσποτικό, και το μαρμάρινο τέμπλο.

Ο Ναός έτοιμος πλέον εγκαινιάστηκε την Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010 από το Μητροπολίτη Μεσογαίας & Λαυρεωτικής κο Νικόλαο, και το εκκλησιαστικό συμβούλιο με πρόεδρο τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Ιωάννη Ορφανό , και μελη τους Κων/νο Πλιάκο , Ηλία Ράγκο, Δημητρίο Λάμπου και Νικολάου Κολιαβασίλη. Έτσι ο ναός παραδόθηκε για εκκλησιαστική λατρεία προς δόξαν Θεού και τιμή του εν αγίοις πατρός ημών Νικολάου αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας.

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΝΟΣ ΝΑΟΥ ΕΝ ΤΗ ΓΕΝΕΣΕΙ ΤΟΥ